مشاهیر آذربایجان - سایت گوناگون دکتر رحمت سخنی Dr.Rahmat Sokhani

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( یکشنبه 88/8/24 :: ساعت 11:41 عصر )

»» مشاهیر آذربایجان شهیدسرلشکرخلبان غفورجدی

شاهین سرافراز آذربایجان خلبان شهیدسرتیپ غفورجدی

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه

شهر قهرمان پرور اردبیل یکی از روزهای سرد خود را سپری می کرد ولی خانواده جدی منتظر هدیه ای خداوندی بودند. مظفر پدر خانواده از افراد سرشناس اردبیل و فردی مومن و زحمتکش بود که بدلیل ارادت خاصی که به امام حسین (ع) داشت و یکی از بانیان عزاداری ایشان بود، در میان مردم محله خیرآباد فردی شناخته شده بود . انتطار پدر و مادر به سر آمد و در سال 1324 فرزند سوم خانواده به دنیا آمد. نام او را غفور نهادند پسری که سال ها پای در رکاب نبرد نهاد و جانانه بر دشمن بعثی تاخت .

دوران کودکی و تحصیل غفور در اردبیل به پایان رسید و او تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل به تهران سفر کند. آمدن به تهران همانا و سر درآوردن غفور از دانشکده نیروی هوایی همانا . به این شکل غفور جدی در سال 1346 برای طی دوره مقدماتی خلبانی وارد نیروی هوایی شد . آموزش های مقدماتی خیلی سریع آغاز شد و غفور که از هوش بالایی برخوردار بود به سرعت شروع به یادگیری فنون و زبان انگلیسی نمود دوره مقدماتی پرواز غفور در تهران دوسال به طول انجامید که در این مدت او در فرودگاه قلعه مرغی پرواز با هواپیماهای تک موتور را تجربه نمود و سرانجام در سال 1348 به همراه دومین گروه دانشجویان اعزامی به خارج به کشور آمریکا سفر نمود تا دوره تکمیلی خلبانی خود را در این کشور سپری نماید . با ورود غفور به آمریکا فصلی نو در زندگی او آغاز گردید به شکلی که بعد از حدود 2 سال و در اوایل سال 1350 که آموزش های او در حال اتمام بود همگان را حیرت زده کرده بود. پروازهای غفور با مهارت مثال زدنی انجام می پذیرفت به شکلی که بارها توانست از استادان خود پیشی بگیرد و توانمندی خود را در هدایت هواپیما به رخ استادان آمریکایی بکشد و در نهایت در همین زمان موفق به اخذ گواهینامه خلبانی از ایالات متحده آمریکا گردید.

غفور را می خواهیم
ولی این پایان کار غفور در آمریکا نبود . نیروی هوایی آمریکا نمی خواست خلبان ماهری مثل غفور را از دست بدهد به همین دلیل دست به کار شد و طی مکاتباتی با نیروی هوایی ایران موافقت آنها را برای جذب و بکارگیری غفور جدی در نیروی هوایی آمریکا را جلب نمود فقط مانده موافقت خانواده غفور!
در همین راستا نماینده نیروی هوایی آمریکا طی تماسی با خانواده غفور از پدر بزرگوار وی - که اکنون به رحمت خدا رفته است – سوال کرد که وی در پاسخ آمریکایی ها می گوید :
" من فرزندم را برای میهنم پرورش داده ام "
به این ترتیب غفور که به درجه ستوان دومی نیز مفتخر شده و در آمریکا نیز شاگرد اول شده است به ایران باز می گردد و خود را به فرماندهی پایگاه یکم شکاری تهران معرفی می نماید. چون او با نمره ممتاز گواهینامه خلبانی را اخذ کرده بود مختار بود که هر هواپیمایی که می خواهد با آن پرواز نماید خود انتخاب کند که غفور هواپیمای اف 4 را انتخاب می کند . در آن زمان این جنگنده فقط در تهران و شیراز خدمت می کرد که بر این اساس غفور به شیراز منتقل می شود و پرواز با هواپیمای اف 4 را در گردان 72 تاکتیکی شیراز که مسئولیت آن بر عهده سرتیپ خلبان شهید جواد فکوری بود، آغاز می نماید . غفور با ورود به شیراز پروازهای آموزشی ، آزمایشی و تاکتیکی خود را همچون دیگر خلبانان پی گیری می نماید ولی دیگر زمان آن رسیده بود که او شایستگی خود را به فرماندهان فعلی خود نیز نشان دهد .
یک درجه ترفیع برای شجاعت و شهامت
بیست سوم اردیبهشت ماه سال 1352 عقربه های ساعت حدود 2 بعدازظهر را نشان می دهند که ستوانیکم غفور جدی خود را برای یک پرواز آزمایشی آماده می کند . هوابسیار گرم بود و دسته فانتوم ها برروی قرار گرفتند و ثانیه هایی بعد همگی در دل آسمان جای گرفتند . غفور به محض این که چرخ ها را می بندد متوجه تکان های خفیفی در هواپیما می شود که تصور می کند این تکان بخاطر گردابه های به جای مانده از جنگنده های جلویی باشد روی همین اصل به آن توجهی نمی کند ولی به محض خارج کردن هواپیما از حالت پس سوز نه تنها لرزش ها کم نمی شود بلکه بر شدت آن نیز افزوده می شود . در کمتر از یک دقیقه همه چراغ های قرمز رنگ کابین خلبان شروع به چشمک زدن می کند که همه آنها نشان از نقص فنی در هواپیما را می داد ولی غفور نمی دانست هواپیما چه ایرادی پیدا کرده است و کدام سامانه دچار مشکل شده است . در همین اثنا هواپیما تکان شدیدی می خورد و با زاویه زیاد شروع به اوج گیری می نماید . ستوان جدی سعی می کند به هر شکل ممکن هواپیما را از این حالت خارج نماید چون اگر این وضعیت ادامه پیدا می کرد احتمال استل موتور (خفگی کمپرسور) زیاد بود غفور هرچقدر تلاش می کند اهرم هدایت هواپیما را به جلو فشار دهد موفق نمی شود در همین کش و قوس وضع بدتر هم می شود. موتور جنگنده دچار واماندگی می شود و هواپیما به شدت شروع به کم کردن ارتفاع می نماید. ستوان جدی بی درنگ با هماهنگی خلبان کابین عقب اهرم خروج اضطراری را فعال می کند و خلبان کابین عقب موفق به خروج اضطراری از هواپیما می شود و با کمک چتر نجات سالم به زمین می رسد ولی قهرمان اردبیلی قصد خروج از هواپیما را ندارد غفور مصمم است به هرشکل ممکن هواپیما را نجات بدهد . تلاش او نتیجه می دهد و سرانجام موفق می شود جنگنده سرکش را در اختیار بگیرد درنگ جایز نبود بلافاصله به سمت پایگاه گردش کرد که ناگهان هواپیما دوباره شروع به تکان خوردن می کند ولی این بار هم ستوان موفق می شود جنگنده را در اختیار بگیرد و آن را بر روی باند پروازی به زمین بنشاند .

مرخصی تشویقی و یادگیری پرواز با 747
شهامت و رشادت مثال زدنی که ستوان جدی در این پرواز برای نجات یک هواپیمای چند میلیون دلاری به خرج می دهد او را مفتخر به دریافت یک درجه ترفیع می نماید . غفور در مراسم تشویق خود عامل موفقیتش را یاد خدا ، حفظ خون سردی و اجرای دقیق دستورالعمل های پروازی عنوان می کند . نیروی هوایی به پاس این شجاعت، خلبان خود او را به مرخصی سه ماهه تشویقی به آمریکا می فرستد. با رسیدن غفور به امریکا او از تفریح و گردش منصرف می شود و تصمیم می گیرد در مدتی که در آمریکا اقامت دارد گواهینامه خلبانی با هواپیمای مسافربری را نیز اخذ نماید که در این مهم نیز موفق است و گواهینامه پرواز با هواپیمای مسافربری بویینگ 747 را در آمریکا اخذ می نماید .
پس از بازگشت از آمریکا هواپیمای اف 4 به پایگاه شکاری همدان نیز گسترش یافته بود که بر همین اساس ستوان غفور جدی به پایگاه همدان منتقل می شود و تا شهریور ماه سال 1355 به خدمت خود در این پایگاه ادامه می دهد تا این که در این ماه نیروی هوایی نام او را برای طی دوره امنیت پرواز در لیست اعزامی به آمریکا قرار می دهد و ستوان جدی در آذر ماه سال 1355 برای بار سوم به آمریکا می رود. غفور این دوره را نیز با موفقیت کامل پشت سر می گذارد و در مرداد ماه سال 1356 به ایران باز می گردد . پس از بازگشت ستوان جدی از آمریکا او به پایگاه شکاری بوشهر منتقل می شود که این آخرین پایگاهی بود که این شهید بزرگوار در آن خدمت می کرد .
دستان توطئه گر، غفور را از نیروی هوایی دور کرد
انقلاب به پیروزی رسید غفور در این زمان به عنوان استاد خلبان و معلم هواپیمای اف 4 در پایگاه بوشهر مشغول به خدمت بود همه چیز طبق روال عادی پیش می رفت و غفور که یک افسر منظبط و سخت گیر بود بعنوان فرمانده بازرسی و امنیت پرواز پایگاه بود تا این که سال 1359 آغاز شد . دست های دسیسه گر کمر به بدنامی غفور بسته بودند و بدلیل اوضاعی که در آن زمان بدلیل وقوع انقلاب بر نیروی هوایی حاکم بود و عناصری فرصت طلب به دنبال تسویه حساب های شخصی خود بودند و این باعث شد اوضاع برای غفور به خوبی به پیش نرود و نام او ناخواسته در لیست خلبانانی قرار گیرد که باید از نیروی هوایی تسویه حساب کنند . غفور با دلی رنجور شروع به تسویه از نیروی هوایی نمود و در مراحل نهایی تسویه او عراق از زمین هوا به ایران حمله ور شد .
می خواهم بجنگم نمی توانم دوستانم را تنها گذارم
با شروع جنگ غفور تصمیم گرفت به صورت داوطلبانه به نیروی هوایی بازگردد ولی تعدادی از خائنین او را تشویق به ترک ایران نمودند که غفور در جواب آنها می گوید : این همه هزینه در زمان صلح برای تفریح ما خرج نشده ، ما برای چنین روزهایی آموزش دیده ایم . ستوان جدی به دفتر فرماندهی وقت پایگاه مرحوم سرتیپ خلبان "مهدی دادپی" می رود و می گوید :
- اکنون زمان آن رسیده که جواب گوی خرجی باشم که برای من شده است. می خواهم بجنگم برایم مهم نیست چه اتفاقی افتاده و یا قرار است بیافتد. دینی به مملکتم دارم که باید آن را ادا نمایم. درجه هایم را هم نمی خواهم فقط می خواهم بجنگم نمی توانم دوستانم را تنها بگذارم .
مرحوم دادپی خواهش غفور را می پذیرد و با فرماندهی وقت نیرو شهید سرتیپ خلبان جواد فکوری تماس می گیرد و ایشان ضمن موافقت با درخواست غفور دستور می دهند درجه های او نیز بازگردانده شود .
غفور شادمان از دستور فرماندهی و خشمگین از دشمن بعثی، پای در رکاب نبرد می گذارد و در مدت 45 روز ابتدایی جنگ 80 پرواز عملیاتی انجام می دهد . سرهنگ غفور جدی در تمام این مدت 45 روز برای هر پرواز از خانواده حلالیت می طلبد گویا او خود را برای شهادت آماده کرده بود .
حلالم کنید
آبان ماه به نیمه رسیده و مادر از دوری فرزند بی تاب است ولی غفور در آن شرایط حساس نمی توانست پایگاه را برای مدت طولانی ترک نماید و بالاخره قرار می شود مادر از اردبیل به تهران بیاید و غفور نیز به تهران سفر کند تا دیدارها تازه شود. برگه مرخصی غفور برای روز هفدهم آبان ماه سال 1359 صادر می شود و غفور شادمان و بی تاب برای دیدار مادر، شب هنگام وسایل سفر را مهیا می کند . صبح روز هفدهم نام سرهنگ در برد پروازی قرار دارد. غفور دو پرواز عملیاتی را انجام می دهد و سپس از دوستان به قصد سفر به تهران خداحافظی می کند ولی در همین هنگام یک ماموریت مهم برون مرزی به او ابلاغ می شود. حصر آبادان در حال تکمیل شدن است و هر آن احتمال دارد آبادان نیز سقوط کند. نیروهای دشمن در نزدیکی بصره مستقر هستند و از همان محور قصد عبور از مرزهای ایران را دارند. قلب سرهنگ فشرده می شود. بر سر آبادان چه خواهد آمد؟ الان وقت سفر نیست بهتر است بعد از این پرواز به تهران بروم .
پرسنل فنی بی درنگ دو فروند فانتوم مسلح را آماده پرواز می کنند. غفور به سمت آشیانه می رود و پا در پلکان هواپیما می گذارد ولی انگار چیزی را فراموش کرده است. برمی گردد و به طرف سربازی می رود که از جلوی آشیانه ایستاده است. او را در آغوش می کشد و از او حلالیت می طلبد و ساعت و گردنبند الله خود را که هیچ گاه از خود جدا نمی کرد به سرباز هدیه می کند . صورتش رنگ دیگری است. چشم هایش اگر زبان داشتند می خواستند احساس او را بیان کنند .
آیا می داسنت که این پرواز آخرش است و این ماموریتی بی بازگشت است ؟ آیا می دانست بال های آهنین پرنده اش به بال های او تبدیل می شوند تا او را تا عرش همراهی نمایند ؟ گویی به او الهام شده بود که دیگر باز نمی گردد با چشم هایش همه را دنبال می کند و به نوعی با همه خداحافظی می کند و از پلکان بالا می رود. آری غفور دیگر باز نمی گردد .

پروازی دیگر در راه است
سومین پرواز جنگی سرهنگ در این روز در پیش است. دو فروند فانتوم مسلح یکی به خلبانی سرهنگ "اصغر سفیدموی آذر" و کمک ستوان "اعظمی" و دیگری به خلبانی سرهنگ غفور جدی و کمک ستوان "خلجی" بر روی باند قرار می گیرند. ثانیه هایی بعد صدای غرش سهمگین فانتوم ها که نشان از خشم ملت ایران و هراسی در دل بعثیون است فضای پایگاه را پر می کند و دو پرنده در دل آسمان جای می گیرند . جنگنده ها با کم کردن ارتفاع از جنوب خرمشهر و سمت چپ فاو وارد خاک عراق می شوند و سمت بصره را در پیش می گیرند ولی در طول مسیر هیچ نیروی مشاهده نمی شود . جنگنده ها با رسیدن به بصره با گردش به سمت راست به سمت مرزهای ایران گردش می کنند. در همین اثنا غفور متوجه یک نخلستان در نزدیکی بصره می شود که تعدادی پدافند در میان آن استتار شده است. با دقت بیشتر خلبانان متوجه حدود 40 فروند تانک می شوند که کاملا استتار شده و لوله های آن طوری استتار شده که به نظر دودکش خانه روستایی به نظر می رسد. هواپیمای شماره یک جناب سفیدمو روی رادیو اعلام می کند که شما از من فاصله بگیرد اول من بمباران می کنم سپس شما حمله ور شوید . شماره یک بمب های خود را روی هدف رها می کند . اینک نوبت غفور است که تیرهای خشم ملت ایران را بر سر دشمن فرود آرد. سرهنگ با شیرجه برروی هدف با دقت فراوان بمب هایش را رها می کند. دود غلیظ ناشی از سوختن تانک ها دشمن فضا را پر کرده بود . ناگهان هواپیما تکان شدیدی می خورد و ثانیه هایی بعد با یک تکان شدید دیگر به بالا پرتاب می شود. خلبان کابین عقب متوجه نشان دهنده دور موتور سمت راست می شود که عقربه آن به صفر می رسد و موتور سمت راست از کار می افتد . چراغ های قرمز چشمک زن همراه با بوق های ممتد نشان از وضعیت وخیم جنگنده می داد. غفور همچنان ساکت و مصمم به سمت مرز پرواز می کرد. او مصمم بود به هر شکل ممکن از مرز عبور نماید. بعد از گذشتن جنگنده از بهمنشیر وارد مرزهای ایران می شوند که غفور روی رادیو اعلام می کند که هواپیمایش مورد اصابت موشک قرار گرفته و یکی از موتورها از کار افتاده ، هیدرولیک هواپیما هم دیگر جواب نمی دهد ، با این شرایط به پایگاه نمی رسیم و باید هواپیما را ترک کنیم .
سرهنگ از هواپیما بیرون پرید ولی چترش ...
سرعت هواپیما زیاد و ارتفاع آن کم بود. در این شرایط امکان اجکت وجود نداشت. سرهنگ جدی با خلبان کابین عقب صحبت می کند که آماده باش ارتفاع می گیریم و سپس بیرون می پریم . غفور هواپیما را به ارتفاع 3000 پایی می رساند اکنون 50 کیلومتر از مرز فاصله دارند . ناگهان هواپیما از کنترل غفور خارج می شود و شروع به کم کردن ارتفاع می نماید . سرهنگ به خلبان کابین عقب می گوید آماده اجکت باش و سپس ضامن را می کشد و هر دو خلبان در حدود کیلومتر 7 جاده ماهشهر – آبادان از هواپیما خارج می شوند .
ستوان خلجی به سلامت به زمین می رسد ولی از ناحیه گردن و دست زخمی می شود و به دنبال غفور می گردد. از دور دودی را مشاهده می کند که نمایانگر محل سقوط هواپیماست. کمی که جلوتر می رود چتر سرهنگ غفور جدی را می بیند . بدن ستوان یخ می زند. چند متر آن طرف تر غفور را می بیند . وای خدای من صندلیش جدا نشده است و کمربندهایش هنوز بسته است .

غفور پر کشیده است
در نگاه اول خلجی فکر می کنم غفور بی هوش شده . صدایش می زند غفور غفور ! همزمان با دست به صورت غفور می زند. نبضش را می گیرد ولی قلب غفور از تپیدن ایستاده است. غفور نفس نمی کشد . ستوان ناگهان متوجه سینه غفور می شود که بالا آمده مچ پایش هم در اثر برخورد با زمین شکسته است . بی اختیار به زمین می افتد غفور بال کشیده بود و پرواز دیگری را آغاز نموده بود . منطقه خیلی ناامن بود و ستوان باید منطقه را ترک می کرد ولی با پیکر غفور باید چه کار می کرد. نمی توانست او را همان جا رها کند . در همین افکار بود که متوجه دو ماشین جیپ شده که به طرف آنها می آمدند پیش خود تصور نمود که شاید عراقی باشند کلت کمری را برداشت تا با آنها مبارزه کند ولی هیچ پناه گاهی وجود نداشت او داخل یک بیابان مسطح سقوط کرده بود .
ماشین ها در 500 متری خلجی ایستادند و نفراتی از آن پیاده شدند و اسلحه های شان را به طرف او گرفتند . کمی جلوتر رفت که یکی از آنها به فارسی گفت جلو نیا ! خوشحال از این که آنها ایرانی هستند فریاد زد من هم ایرانی هستم و به طرف آنها دوید که ناگهان یکی از آنها تیر هوایی شلیک کرد و گفت : بخواب روی زمین . ستوان کارت خود را از جیبش بیرون آورد و گفت من خلبان ایرانی هستم دوستم هم شهید شده است نفرات جلو آمدند و او را در آغوش کشیدند و همگی کنار غفور نشستند و فاتحه ای برای او تلاوت کردند . پیکر غفور را به پایگاه ششم منتقل شد و آنجا بود که وصیت آن شهید بزرگوار خوانده شد که در قسمتی از آن نوشته شده بود :
" دوست دارم کفنم پرچم ایران باشد "
انتقال پیکر شهید به زادگاهش
پیکر پاک شهید سرهنگ خلبان غفور جدی از بوشهر به تهران منتقل و از آنجا با یک فروند هواپیمای سی 130 به تبریز منتقل شد . مردم انقلابی و شهید پرور

اردبیل با شنیدن خبر شهادت غفور پای پیاده عازم تبریز شده بودند و نیمی از جاده 150 کیلومتری را پیاده طی کرده بودند تا این که جنازه شهید به وسیله آمبولانس به آنها رسید . پیکر شهید به اردبیل رسید و خانواده خواستند آخرین وداع را با او انجام دهند. شدت ضربه باعث شکستگی دنده ها ، پارگی اعضای بدن و خون ریزی داخلی شده بود ولی بجز خون مردگی پهلو و خون لخته شده ای که از کنار لب غفور جاری شده بود هیچ چیز دیگر مشاهده نمی شد. انگار که غفور خواب بود بدنش کاملا سالم و تبسمی بر لب داشت . گویی اگر صدایش می زدی از خواب بیدار می شد .
امام جمعه اردبیل با آن که می دانست از نظر شرعی نیاز به غسل شهید نیست شخصا این شهید بزرگوار را غسل نمود و بر پیکرش نماز خواند . حال نوبت مردم اردبیل بود تا فرزند برومندشان را تا آرامگاه ابدی اش همراهی نمایند . غفور از مریدان امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) بود شاید بخاطر همین مراسم تشییع پیکر ایشان مقارن شده بود با عزاداری سالار شهیدان امام حسین (ع) . پدر بزرگوار در مراسم تشییع فرزندش با روحیه ای خوب شرکت کرد و در میان مردم لب سخن گوشود و گفت :
- امانتی بود دست ما که خداوند آن را پس گرفت .
تجلیل حضرا امام خمینی (ره)از مقام شهید غفور جدی
مراسم تشییع با حضور مردم اردبیل با شکوه خاصی برگزار شد و آنها از فرزندشان به این شکل قدردانی نمودند. به همین مناسبت هم در شهر یک هفته عزای عمومی اعلام شد و یکی از خیابان های اصلی شهر به نام این شهید بزرگوار نامگذاری گردید .
پس از شهادت غفور، از سوی فرمانده وقت نیروی هوایی شهید سرتیپ خلبان جواد فکوری از خانواده ایشان دعوت گردید تا در مراسمی که برای بزرگداشت این شهید عزیز در تهران برگزار شد شرکت نمایند .
چندی بعد حضرت امام خمینی (ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی و شهید بزرگوار سرتیپ ستاد ولی الله فلاحی جانشین وقت ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، به خط خود و در لوح های جداگانه ای شهادت این شهید بزرگوار را به خانواده اش تسلیت گفتند .
روحش شاد و یادش گرامی باد

منبع : سایت ساجد

www.sajed.ir

rs272@yahoo.com

rasin272@yahoo.com

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( جمعه 88/8/22 :: ساعت 1:4 عصر )

»» شعرهای آذربایجانی استاد میر نصرت الله بهادری

دکتر رحمت سخنی و نصرت الله بهادری

شعرهای آذربایجانی استادمیرنصرت الله بهادری

قالا داغینا سلام(قسمت هشتم )

نوشته: میرنصرت الله بهادری پرستار مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

ویراستار : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

دوستان وخوانندگان گرامی اشعار ترکی که در حال خواندن آن می باشید اثراستاد آقای میر نصرت الله بهادری از پرستاران خوب و دلسوز آذربایجانی و اهل تبریز بوده و مدتهاست که ساکن شهرستان اورمیه مرکز همیشه آذربایجان غربی میباشد .این شاعر توانمند آذربایجانی در زمان نوجوانی و جوانی در محضر استاد جاوید آذربایجان شادروان حسین شهریار شاگردی نموده و دارای آثار فراوانی میباشد که در فرصتهای باقی در خدمت هموطنان ایرانی داخل و خارج کشور قرار خواهد گرفت این ابیات تا به حال در هیچ مجله یا رسانه ای چاپ نشده است بسیار خرسند خواهم شد در صورت استفاده و بهره مندی از آنها حتما نام استاد میرنصرت الله بهادری نیز ذکر شود .با سپاس دکتر رحمت سخنی 5/6/88

قیزولودی یکان کهریز اولکه سی

اوس طرفی یوخاری یکان دونگه سی

بوکئدلرین یوخدی اصلاً لینگسی

بو محالین بیرلیگین سوزی یوخ

بیردن گوردون پیس آدامین اوزی یوخ

پاییز اولدی آغکهریزدن کوچردیک

کولونگونن دام دیواری سوکردیک

زمیلری شخوم پرشوم ائدردیک

دم زملینین بوقداسینین بیتمسی

یاغیش یاغیب سو ایچینده ایتمسی

قالاداغی آغکهریزین هواسی

داوارلارین گلیر سسی صداسی

اوت اوستونده چوپانلارین دعواسی

هیچ قانمیردی هر ئیر گلدی وروردی

آداملاری بیر بیرینه قوروردی

قالاداغی ایران بیزه وطندی

آذربایجان ملتی محترم دی

تبریز اورمی آذربایجان دیگندی

من قربانام آذربایجان ائلینه

شهریارین اصل ترکی دیلینه

صبح تئیزدن داوار گومنان چیخاندا

ایشیق دوشوب دام دیواری آلاندا

دامدان دوشوب داوارلاری ساغاندا

بولاقلارین سرین سویی ایشملی

داوارلارین یاخشی اتی پیشملی

قالاداغی یاغیش یاغیب توکنده

سئل سو گلیب زمیلری سوکنده

داوارلارین یاخشی پیسی اولنده

کئدلیلرین نئچه ایل زحمت چکمگی

زمیلرده آریا بوقدا اکمگی

قالاداغی آغکهریزین چالاسی

یای اولاندا چوپانلارین صداسی

داوارلارین آغی بوزی قاراسی

اوشاقلیقدان داوارلارین یون لرینی قیرخاردیق

چودارلارا اوزلرینی ساتاردیق

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( پنج شنبه 88/6/5 :: ساعت 10:30 صبح )

»» یاور جاده ساز دموکراسی ایران ،باقرخان آذربایجانی

یاور جاده ساز دموکراسی ایران ،باقرخان آذربایجانی

انتخاب : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
باقرخان‌ (1335 ق‌/ 1917 م‌) ملقب‌ به‌ «سالار ملی‌» از رهبران‌ برجسته‌ انقلاب‌ مشروطه‌ و یار و همرزم‌ ستارخان‌ ،وی‌ در محله‌ «خیابان‌» تبریز، گویا در 1278 ق‌ / 1240 ش‌ متولد شد. از زندگی‌ او پیش‌ از ظهور در نهضت‌ مشروطیت‌، اطلاع‌ چندانی‌ در دست‌نیست‌. ظاهراً در جوانی‌ به‌ بنایی‌ اشتغال‌ داشت‌ و در محله‌ خود به‌ دلیری‌ و عیاری‌ شهره‌ بود و به‌ این‌ سبب‌، یک‌ چند کدخدای‌ آنجا شد. گفته‌اند که‌ به‌روزگار ولیعهدی‌ مظفرالدین‌ میرزا در تبریز، در زمره‌ فراشان‌ یا یوزباشیان‌ دستگاه‌ او در آمد و در استیفای‌ آذربایجان‌ هم‌ مدتی‌ مامور گردآوری‌مالیات‌ بود. اما آنچه‌ او را برانگیخت‌ تا استعداد خویش‌ را در سازمان‌ دهی‌ جنبش‌ توده‌ها و رهبری‌ آن‌ نشان‌ دهد، تلاشهای‌ محمدعلی‌شاه‌ در برافکندن‌ بنیادمشروطه‌ و ظهور دوره‌ استبداد صغیر بود. در پی‌ بمباران‌ مجلس‌ و تفویض‌ حکومت‌ و فرماندهی‌ نظامی‌ آذربایجان‌ به‌ کسانی‌ چون‌ محمدولی‌خان‌تنکابنی‌ و عین‌الدوله‌ و عبدالمجید میرزا. انقلاب‌ در آذربایجان‌ اوج‌ گرفت‌ و چون‌ ستارخان‌ نیز از امیرخیز به‌ پا برخاست‌، «نائب‌ باقرخان‌» (باقر بنا)هم‌ از محله‌ خیابان‌ به‌ او پیوست‌ و با مجاهدانی‌ که‌ گردآوردند، قصد تهران‌ و کمک‌ به‌ مجلس‌ شورا کردند، اما انجمن‌ ایالتی‌ تبریز که‌ حضور آن‌ دو رادر شهر ضروری‌ می‌دانست‌، مانع‌ رفتن‌ آنها شد. اجازه‌ ورود به‌ عین‌ الدوله‌ و اردوی‌ دولتی‌ ندادند و ستار و باقر به‌ اشغال‌ ورودی‌های‌ شهر وسنگربندی‌ در خیابانها دست‌ زدند. در نخستین‌ رویارویی‌های‌ قوای‌ دولتی‌ با مردم‌ تبریز، حوزه‌ نفوذ و اقتدار باقرخان‌ که‌ تقریباً به‌ طور مستقل‌ کارمی‌کرد، چندان‌ گسترده‌ نبود، ولی‌ به‌ تدریج‌ با ضعف‌ مرتجعان‌ و هواداران‌ شاه‌، نفوذ بیشتری‌ یافت‌؛ چنانکه‌ با محاصره‌ تبریز توسط‌ قوای‌ دولتی‌ که‌موجب‌ بروز قحطی‌ در شهر شد، به‌ ناچار باقرخان‌ وظایف‌ دیگری‌ برعهده‌ گرفت‌ و اخطاریه‌ها و اعلامیه‌های‌ «مجلس‌ غیبی‌» یا شورای‌ مخفی‌ تبریز،به‌ مهر ستار یا باقر صادر می‌گردید. گزارشها و مراسلات‌ کنسولگری‌های‌ روس‌ و انگلیس‌، حاکی‌ از نگرانی‌ ماموران‌ بیگانه‌ از فعالیتهای‌ باقرخان‌ و ستارخان‌ است‌ که‌ به‌ تعبیر آنها موجب‌اغتشاش‌ در شهر شده‌ بود. در اواخر رمضان‌ 1326 / سپتامبر 1908 بازارهای‌ تبریز بسته‌ شد و انجمن‌ ایالتی‌ به‌ تشکیل‌ نیروهای‌ نظامی‌ به‌ فرماندهی‌باقرخان‌ و ستارخان‌ دست‌ زد که‌ هزینه‌های‌ آن‌ را مردم‌ می‌پرداختند. در برخی‌ منابع‌ این‌ هزینه‌ها را از مالیاتهای‌ خودسرانه‌ای‌ دانسته‌اند که‌ توسط‌ستار و باقر وضع‌، و اخذ می‌شد. مخبرالسلطنه‌ مهدی‌ قلی‌ هدایت‌ از فعالیت‌ این‌ دو، به‌ مثابه‌ اعمالی‌ جابرانه‌ و برای‌ گردآوری‌ مال‌ سخن‌ رانده‌ و به‌ویژه‌ برخی‌ کارهای‌ باقرخان‌ را «دیوانگی‌» خوانده‌ است‌. برخی‌ از اظهارنظرهای‌ دیگر هم‌ برمی‌ آید که‌ باقرخان‌ مردی‌ تندخود و کم‌ تحمل‌ بود و گاه‌خلاف‌ رسم‌ و رویه‌ کسی‌ که‌ رهبری‌ جنبشی‌ را در دست‌ دارد، عمل‌ می‌کرد؛ چنانکه‌ یفرم‌ خان‌ که‌ خود از سران‌ نامدار مشروطه‌ بود، از برخی‌ اعمال‌باقرخان‌ به‌ شدت‌ انتقاد می‌کرد.
به‌ هر حال‌ در این‌ میان‌ رحیم‌ خان‌ چلبیانلو به‌ دستور محمدعلی‌ شاه‌ بر تبریزیان‌ تاخت‌ و یکی‌ از نخستین‌ اهداف‌ او تخریب‌ و تاراج‌ محله‌ خیابان‌بود که‌ از لحاظ‌ نطامی‌ و شمار مجاهدان‌ در درجه‌ اول‌ اهمیت‌ قرار داشت‌. حملات‌ بیوک‌خان‌، پسر رحیم‌خان‌ به‌ خیابان‌ راه‌ به‌ جایی‌ نبرد و رحیم‌خان‌ خود به‌ تبریز تاخت‌، همزمان‌ با تحریک‌ پاخیتانف‌، سرکنسول‌ روسیه‌ مردم‌ بیمناک‌ شده‌، فریب‌ می‌خوردند و بیرقهای‌ سفید به‌ علامت‌ صلح‌ باقوای‌ دولتی‌ بر خانه‌های‌ خود برافراشتند. اوضاع‌ طوری‌ واژگونه‌ شد که‌ باقرخان‌ هم‌ ناچار به‌ خانه‌ میرهاشم‌ خیابانی‌ پناهنده‌ شد و از روسها تامین‌خواست‌ و حتی‌ گفته‌اند که‌ بیرق‌ سفید بر سر در خانه‌اش‌ آویخت‌. این‌ حادثه‌ سبب‌ شد تا بسیاری‌ از مجاهدان‌ دیگر نیز خانه‌نشین‌ شوند و راه‌ برای‌تسلط‌ قوای‌ دولتی‌ هموار گردد. در حالی‌ که‌ رحیم‌خان‌ کدخدایان‌ تبریز را وادار می‌کرد تا 90 نفر از سران‌ مجاهدان‌ را که‌ باقرخان‌ در راس‌ آنها قرارداشت‌، به‌ او تسلیم‌ کنند، دلیری‌ ستارخان‌ که‌ بیرقهای‌ سفید را فروکشید و باقرخان‌ را رسماً به‌ ادامه‌ مبارزه‌ فراخواند، اوضاع‌ را به‌ نفع‌مشروطه‌خواهان‌ تغییر داد. باقرخان‌ پس‌ از اظهار پشیمانی‌، به‌ درخواست‌ انبوه‌ مردمی‌ که‌ از مسجد صمصام‌خان‌ به‌ سوی‌ خانه‌ او روان‌ شدند دوباره‌به‌ تکاپو برخاست‌ و عزم‌ مقابله‌ با رحیم‌ خان‌ کرد. سرانجام‌ نیز به‌ همت‌ او و دیگر مجاهدان‌، محل‌ استقرار رحیم‌ خان‌ در باغ‌ شمال‌ تصرف‌ شد. پس‌از آن‌ رشته‌ امور شهر در دست‌ مجاهدان‌ افتاد و طرفداران‌ شاه‌ و مرتجعان‌ که‌ در شبکه‌ای‌ مفسده‌انگیز به‌ نام‌ «انجمن‌ اسلامیه‌» گردآمده‌ بودند، به‌ ناچارشهر را ترک‌ کردند. با این‌ همه‌ عین‌ الدوله‌ به‌ دستور شاه‌، شهر را در محاصره‌ گرفت‌و جنگی‌ خونین‌ آغاز شد و باقرخان‌ که‌ اردویش‌ مقابل‌ قوای‌ عین‌ الدوله‌ قرار داشت‌،رشادتهای‌ کم‌نظیر نشان‌ داد، و چون‌ نمایندگان‌ روس‌ و انگلیس‌ به‌ بهانه‌ حمایت‌ از اروپاییان‌، اولتیماتوم‌ شدیداللحنی‌ خطاب‌ به‌ انجمن‌ ایالتی‌ تبریزفرستادند، باقرخان‌ به‌ این‌ اخطار وقعی‌ ننهاد و از کار دست‌ نکشید. در پی‌ این‌ اخطار، قوای‌ روسی‌ وارد شهر شد و ستارخان‌ و باقرخان‌ برای‌ پرهیزاز دان‌ بهانه‌ به‌ دست‌ متجاوزان‌ مجاهدان‌ را از هر گونه‌ حرکت‌ بر ضد این‌ قوا باز داشتند. و خود با آن‌ که‌ در آغاز پیشنهاد انجمن‌ ایالتی‌ مبنی‌ برتحصن‌ در کنسولگری‌ عثمانی‌ را نپذیرفتند، سرانجام‌ در جمادی‌الاول‌ 1327 / ژوئن‌ 1909 ناچار به‌ آنجا پناهنده‌ شدند. با این‌ همه‌، روسها که‌ ازحضور باقرخان‌ و ستارخان‌ در تبریز سخت‌ واهمه‌ داشتند، با کنسولگری‌ (شهبدرخانه‌) عثمانی‌ وارد مذاکرده‌ شدند و سرانجام‌ از استانبول‌ دستوررسید که‌ این‌ «خادمان‌ وطن‌» به‌ عثمانی‌ بروند وگرنه‌ مورد حمایت‌ آنها نخواهند بود. دولت‌ روسیه‌ هم‌ به‌ کنسول‌ خود در تبریز دستور داد تا خروج‌ستارخان‌ و باقرخان‌ از تبریز، قوای‌ روس‌ را در شهر نگاه‌ دارد.
در این‌ میان‌، تهران‌ به‌ دست‌ مجاهدان‌ بختیاری‌ و گیلانی‌ فتح‌ شد و مخبرالسلطنه‌ والی‌ آذربایجان‌ گردید و با استقبال‌ ستارخان‌ و باقرخان‌ روبه‌رو شد.وی‌ از آغاز رشته‌ امور را در دست‌ گرفت‌ و اعلام‌ کرد که‌ کسی‌ جز دولت‌ و انجمن‌ ایالتی‌ در اداره‌ امور مداخله‌ نکند. از آن‌ سوی‌ سپهدار اعظم‌، ستار وباقر را برای‌ رفتن‌ به‌ تهران‌ تشویق‌ کرد و مخبرالسلطنه‌ هم‌ که‌ نمی‌خواست‌ آن‌ دو در تبریز بمانند و از پیش‌ نیز از آنها دلتنگیها داشت‌، به‌ سردی‌ با آنهارفتار می‌کرد و خواهان‌ خروجشان‌ از شهر بود و این‌ خوشنودی‌ سبب‌ شده‌ بود که‌ برخی‌ از روزنامه‌ها نیز به‌ بدگویی‌ از سردار و سالار بپردازند. این‌عوامل‌ و نیز تلاشهای‌ رقیبان‌ و دشمنان‌ ستار و باقر و نو دولتیان‌ ناسپاس‌ سخت‌ موجب‌ دلسردی‌ این‌ دو مجاهد شد. باقرخان‌ و ستارخان‌ به‌ نگارش‌نامه‌هایی‌ به‌ مقامات‌ در تهران‌ دست‌ زدند و خدمات‌ خود را برشمردند و گاه‌ پاسخهایی‌ دایر بر قدردانی‌ دریافت‌ داشتند؛ تا این‌ که‌ عضدالملک‌نایب‌السلطنه‌ احمدشاه‌ و سپس‌ مستشارالدوله‌، رئیس‌ مجلس‌ شورای‌ ملی‌ ضمن‌ تایید خدمات‌ و زحمات‌ آنها، هر دو را به‌ تهران‌ دعوت‌ کردند و گویااز آخوند ملا محمدکاظم‌ خراسانی‌ نیز خواستند که‌ آن‌ دو را به‌ آمدن‌ به‌ تهران‌ تشویق‌ کند. توصیه‌ آخوند، ستارخان‌ و باقرخان‌ را در این‌ کار راسخ‌ کردو آن‌ دو با گروههای‌ مسلح‌ خود رهسپار تهران‌ شدند. البته‌ در این‌ کار، اصرار انجمن‌ ایالتی‌ که‌ از هشدارهای‌ روسیه‌ دایر بر تجدید لشکرکشی‌ بیم‌داشت‌، بی‌تاثیر نبود. ستار و باقر در نوروز 1289 تبریز را به‌ قصد تهران‌ ترک‌ کردند. در زنجان‌، شیخ‌ محمد خیابانی‌ و میرزا اسماعیل‌ نوبری‌ و برخی‌ از وکلای‌ مجلس‌ درملاقاتی‌ با اسماعیل‌ امیرخیزی‌، منشی‌ و مشاور ستار، از رفتن‌ باقرخان‌ و ستارخان‌ به‌ تهران‌ ابراز نگرانی‌ کردند. امیرخیزی‌ چاره‌ کار را در این‌ دید که‌آخوند خراسانی‌ آنها را به‌ عتبات‌ دعوت‌ کند پس‌ چون‌ مجاهدان‌ به‌ قزوین‌ رسیدند، از علمای‌ نجف‌ تلگرافی‌ رسید که‌ آنها را به‌ تشرف‌ فرا می‌خواند. بااین‌ همه‌، استقبال‌ گرم‌ مردم‌ از مجاهدان‌ در همه‌ شهرها و آمادگی‌ تهرانیان‌ برای‌ استقبال‌ موجب‌ شد تا سردار و سالار هر دو سفر به‌ عراق‌ را به‌ پس‌ ازدیدار از تهران‌ موکول‌ کنند. برخی‌ گزارشها حاکی‌ از آن‌ است‌ که‌ علمای‌ نجف‌ به‌ درخواست‌ مستشارالدوله‌، رئیس‌ مجلس‌ شورای‌ ملی‌ - که‌ از آلت‌ دست‌ شدن‌ این‌ دو توسط‌«اشخاص‌ مغرض‌ و معاند» بیمناک‌ بود - و نیز درخواست‌ محرمانه‌ سپهدار اعظم‌ از آخوند خراسانی‌، باقرخان‌ و ستارخان‌ را به‌ عراق‌ دعوت‌ کردند. به‌هر حال‌ سردار و سالار ملی‌ در میان‌ استقبال‌ بی‌سابقه‌ مردم‌ وارد تهران‌ شدند و دولت‌ به‌ پذیرایی‌ با شکوهی‌ از آنان‌ پرداخت‌ و احمدشاه‌ جوان‌ هر دورا سخت‌ محترم‌ داشت‌. آنگاه‌ ستارخان‌ را نخست‌ در باغ‌ صاحب‌ اختیار، و سپس‌ در پارک‌ اتابک‌ و باقرخان‌ را در باغ‌ عشرت‌ آباد جای‌ دادند ومجلس‌ شورای‌ ملی‌ نیز با اهدای‌ لوحی‌ به‌ تقدیر از آنها برخاست‌ و تصویب‌ کرد که‌ ماهانه‌ به‌ هریک‌ 1000 تومان‌ مقرری‌ پرداخت‌ گردد.
در این‌ میان‌ نزاع‌ میان‌ اعتدالیون‌ و انقلابیون‌ یا دموکراتها در حکومت‌ مشروطه‌ به‌ اوج‌ رسیده‌ بود جناح‌ اعتدالی‌ که‌ بسیاری‌ از اشراف‌ و فئودالها را دربر می‌گرفت‌، از آغاز ورود باقرخان‌ و ستارخان‌ به‌ تهران‌ می‌کوشید به‌ آنها نزدیک‌ شود و از وجودشان‌ برای‌ عقب‌ راندن‌ انقلابیون‌ بهره‌ جوید؛ چنانکه‌دموکراتها گویا پیش‌بینی‌ می‌کردند و به‌ همین‌ سبب‌، نمی‌خواستند این‌ دو وارد تهران‌ شوند، در نتیجه‌ تمایل‌ ستار و باقر به‌ این‌ جناح‌، روابط‌ آنها باکسانی‌ چون‌ سپهدار اعظم‌ و سردار منصور و سردار محبی‌ روی‌ به‌ گرمی‌ نهاد، ولی‌ با سردار اسعد و دیگر سران‌ بختیاری‌ صمیمیتی‌ حاصل‌ نشد.انقلابیون‌ نیز به‌ نوبه‌ خود کوششها کردند تا میان‌ ستار و باقر را به‌ هم‌ زنند، ولی‌ تحریکات‌ اعتدالیون‌ به‌ جایی‌ رسید که‌ باقرخان‌ در مجلسی‌، بر ضدنمایندگان‌ دموکرات‌ مجلس‌ سخنانی‌ درشت‌ گفت‌ و به‌ تدریج‌ روابط‌ میان‌ دو سردار تبریزی‌ با سیدحسن‌ تقی‌ زاده‌، رهبر انقلابیون‌ تیره‌ گردید، تا آنجاکه‌ وقتی‌ ستارخان‌ خواهان‌ تبعید تقی‌زاده‌ شده‌، باقرخان‌ هم‌ از او پشتیبانی‌ کرد. نزاع‌ میان‌ اعتدالیون‌ و دموکراتها به‌ یک‌ رشته‌ خشونتها و قتلهایی‌ منجر گردید که‌ عده‌ای‌ از سران‌ مشروطه‌ و دولتمردان‌ نامدار از قربانیان‌ آن‌ بودند تاسرانجام‌ بر اساس‌ مصوبه‌ مجلس‌ شورای‌ ملی‌ و دستور کابینه‌ مستوفی‌المملالک‌، یفرم‌ خان‌ رئیس‌ نظمیه‌ تهران‌ اعلام‌ کرد که‌ مجاهدان‌ باید ظرف‌ 48ساعت‌ سلاحهای‌ خود را تحویل‌ دهند و این‌ کار به‌ نزاع‌ و جنگ‌ میان‌ مجاهدان‌ و قوای‌ دولتی‌ در محل‌ اقامت‌ ستارخان‌ انجامید و باقرخان‌ هم‌ باگروه‌ خود بی‌درنگ‌ به‌ ستارخان‌ پیوست‌ (30 رج‌ 1328). سرانجام‌ قوای‌ دولتی‌ فائق‌ آمد و باقرخان‌ دستگیر شد و مورد تحقیر و توهین‌ قرار گرفت‌ واموال‌ مجاهدان‌ و لوحه‌ اهدایی‌ به‌ سالار و سردار ملی‌ به‌ یغما رفت‌. سردار و سالار ملی‌ به‌ ناچار در تهران‌ ماندند یا نگاه‌ داشته‌ شدند. ستارخان‌ 4 سال‌ بعد درگذشت‌ و باقرخان‌ نیز چند سال‌ بعد، در آغاز جنگ‌ جهانی‌اول‌ در زمره‌ گروهی‌ از آزادی‌خواهان‌ در محرم‌ 1334 / نوامرا 1915 رهسپار قلمرو عثمانی‌ در عراق‌ شد، ولی‌ شکست‌ آلمان‌ در این‌ ناحیه‌ و پراکنده‌شدن‌ آزادی‌ خواهان‌، باقرخان‌ و یارانش‌ را به‌ فکر بازگشت‌ به‌ ایران‌ انداخت‌، وی‌ و یارانش‌ در راه‌ بازگشت‌ در حدود مرز قصر شیرین‌ در خانه‌ مردی‌به‌ نام‌ محمد امین‌ طالبانی‌ بیتوته‌ کردند ولی‌ شبانگاه‌ همه‌ به‌ دست‌ او که‌ طمع‌ در اموالشان‌ بسته‌ بود، کشته‌ شدند (ح‌ 1335 ق‌ / 1917 م‌). چند روز بعدماموران‌ انگلیسی‌ که‌ از سابقه‌ شرارتهای‌ محمدامین‌ آگاه‌ بودند، از ماجرا خبر یافتند و او را گرفتند و پیکر باقرخان‌ را که‌ در گودالی‌ دفن‌ شده‌ بود،یافتند. محمدامین‌ طالبانی‌ اعدام‌، و باقرخان‌ همانجا به‌ خاک‌ سپرده‌ شد. بعدها در آذرماه‌ 1325 مجسمه‌ای‌ از او در میدان‌ شهرداری‌ تبریز نصب‌کردند، ولی‌ با سقوط‌ حکومت‌ پیشه‌وری‌، آن‌ مجسمه‌ نیز در زمره‌ چیزهای‌ دیگر از میان‌ رفت‌. در آذرماه‌ 1354 جسد باقرخان‌، سالار ملی‌ از روستای‌محمد امین‌ که‌ اکنون‌ بیشمان‌ نام‌ دارد، به‌ تبریز منتقل‌ و با احترام‌ در گورستان‌ طوبائیه‌ دفن‌ شدند و بنایی‌ شایسته‌ بر گور او برپا گردید و چندی‌ بعد نیزیکی‌ از خیابانهای‌ تبریز «سالار ملی‌» نام‌ گرفت‌. باقرخان‌ تنها یک‌ دختر به‌ نام‌ ربابه‌ داشت‌ که‌ در 31 خرداد 1347 ش‌، 7 سال‌ پیش‌ از انتقال‌ پیکرپدرش‌ به‌ تبریز، درگذشت‌.

http://www.rs272.com

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( جمعه 88/3/29 :: ساعت 12:45 صبح )

»» جاده ساز دمکراسی ایران، ستارخان آذربایجانی

جاده ساز دمکراسی ایران، ستارخان آذربایجانی

انتخاب : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه

ستارخان سردار ملی (1284-1332ق) فرزند حاج حسن قراجه داغی در منطقه قراجه داغ (ارسباران) در 32 کیلومتری مهاباد به دنیا آمد. از اطلاعات جسته و گریخته‌ای که از وی به دست آمده، درمی‌یابیم که او با پدر خود در روستاهای اطراف ارسباران به شغل پارچه‌فروشی مشغول بوده است.
ستارخان پس از قتل برادرش اسماعیل به دست نیروهای دولتی به همراه خانواده خود به تبریز مهاجرت کرد و در محله امیرخیز اقامت گزید و از داش‌ها و لوطیهای آن محله شد.
وی مدتی جزء سواران حاکم خراسان بود، از آنجا به عتبات عالیات سفر کرد، پس از چندی به تبریز بازگشت و به مباشری املاک محمدتقی صراف در سلمان مشغول گردید. سپس به توصیه رضاقلی خان سرتیپ وارد خدمت قراسوران (ژاندارمری) شد و حفاظت راه مرند و خوی به او محول گردید. چندی بعد مورد توجه مظفرالدین میرزا (ولیعهد) قرار گرفت، ضمن دریافت لقب خانی، از تفنگداران ولیعهد در تبریز محسوب گردید. ستارخان بنابر عادت لوطی‌گری در یکی از درگیریهای خود با مأمورین محمدعلی میرزا (ولیعهد) در تبریز، مورد تعقیب قرار گرفت، از شهر گریخت . سپس با وساطت بزرگان و معتمدین محل به شهر بازگشت و دلالی اسب را پیشه خود کرد.
در سال 1325ق انجمن ایالتی آذربایجان به واسطه رشادتهای ستارخان و باقرخان به آنان لقب سردار ملی و سالار ملی اعطاء نمود.

با شروع انقلاب مشروطه در تهران و گسترش آن در سراسر کشور، مجاهدین و آزادیخواهان آذربایجانی و قفقازی به فرماندهی ستارخان و باقرخان به حمایت از مشروطیت قیام نمودند و در مقابل قوای 35 تا 40 هزار نفری اعزامی از مرکز و خوانین محلی به فرماندهی عبدالمجید میرزا عین‌الدوله که برای سرکوبی قیام تبریز اعزام شده بودند به شدت مقاومت کردند و از تسلط آنها به شهر ممانعت نمودند. تبریز به مدت 11 ماه توسط قشون دولتی محاصره شد و از ورود آذوقه به شهر جلوگیری به عمل آمد. زندگی بر مردم بسیار سخت و طاقت‌ فرسا گردید. نهایتاً با وساطت قسنولهای روس و انگلیس و موافقت دولتهای طرفین عده‌ای از قوای روسیه به تبریز وارد شدند و راه جلفا را برای ورود آذوقه باز کردند. در نتیجه محاصره شهر به پایان رسید و سربازان دولتی و خوانین محلی مخالف مشروطیت از اطراف تبریز دور شدند. بدین ترتیب نقشی که ستارخان و باقرخان در دفاع از مشروطه و تبریز داشتند به پایان رسید.

با حضور سربازان روسی در تبریز موقعیت برای ستارخان و باقرخان سخت و خطرناک گردید. آنها به اتفاق جمعی دیگر از سران آزادیخواه به قنسولگری عثمانی پناهنده شدند. سپس تحت فشار روسها و بنابر دعوت آیت‌الله محمدکاظم خراسانی به همراه جمعی از مجاهدین در روز هشتم ربیع‌الاول 1328ق به تهران مهاجرت کردند. در تهران استقبال شایانی از آنان به عمل آمد و از طرف مجلس شورای ملی مورد تجلیل قرار گرفتند و دو لوح نقره‌ای طلاکوب به ستارخان و باقرخان اهدا گردید و برای هر کدام ماهیانه مبلغ هزار تومان مقرری از طرف مجلس تعیین شد و در پارک اتابک (محل فعلی سفارت شوروی) اسکان یافتند.

در جریان ترور آیت‌الله سیدعبدالله بهبهانی دولت مشروطه تصمیم به خلع سلاح گروههای مسلح گرفت، ستارخان با این امر مخالفت نمود و با قوای دولتی به جنگ پرداخت متاسفانه نیروهای دولتی ناجوانمردانه این جاده ساز دموکراسی ایران را از ناحیه پا مجروح و 30 تن از نیروهای وی کشته و 300 تن اسیر شدند.و این پاداشی مرد بزرگ آذربایجانی بود که به ازای سالها مجاهدت در راه مشروطیت از طرف فرصت طلبان و منفعت طالبان دریافت نمود.
وی چهار سال پس از این واقعه در تاریخ 28 ذی الحجه 1332 درگذشت و در باغ طوطی در جوار حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شد.

http://www.rs272.com

http://www.hayatname.blogfa.com

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( چهارشنبه 88/3/27 :: ساعت 2:29 عصر )

»» دده کاتب ستاره فروزان آذربایجان

دده کاتب

یاسیندا...

انتخاب : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه

اخیرا" نماینده بارز ادبیّات شفاهی ترک دده کاتب که در روستای قولونجو مابین سلماس ـ اورمیّه میزیست ؛ سوار بر بال ملائک به عالم علوی پیوست . فرهنگ پروران ، ادبا و فضلای ترک از اطراف و اکناف پروانه وار دور شمع وجود آن نازنین گرد آمده و در مراسم تشییع و و تدفین آن بزرگوار نغمه ها گریستند. استاد معظّم حاج آقا بیت الله جعفری نیز در همین مراسم به نمایندگی از وبلاگهای ساری تئل و تبریز فضولی حضور یافت و با نغمه ای دلنشین یاد آن گرامی را عزیز داشت. با درج قسمتی از انعکاس این خبر در رسانه ها که عینا" تقدیم میگردد از متن کامل شعر استاد جعفری را که شاعر افتخاری ارکستر ساری تئل نیز میباشند با هم مستفید میگردیم:

( به مناسبت تجلیل و تشکر از زحمات 60 ساله‌ی حاج عبدالرحمن طیار قولنجی (دده کاتیب) به عرصه فرهنگ و ادبیات، مراسم گرامیداشتی از طرف اداره‌ی ارشاد اسلامی آذربایجان غربی در تاریخ 23/12/87 (روز جمعه) از ساعت 4 الی 30/6 در مسجد محمد رسول الله قولنجی، بدون حضور مسئولین ارشاد و با حضور و استقبال پرشور ادبا، شعرا، عاشیق‌ها و قشرهای مختلف مردم برگذار گردید.
از طرف مسئولین نیز کسانی همچون حاج قاضی‌پور نماینده‌ی مردم شهرستان ارومیه در مجلس، حضور داشتند. حاج قاضی‌پور در سخنرانی خود انتقاد خود را از عملکرد مسئولین در مورد آذربایجان و به خصوص ارومیه و قولنجی اعلام و مورد تشویق همگان قرار گرفت. الماسی بخشدار انزل و حاج آقا بیت‌الله جعفری نماینده‌ی سابق مردم ارومیه در مجلس نیز دم از فضایل ایشان زدند. حاج آقا جعفری شعری را از سروده‌های خود در مورد دده کاتیب با نام (گل دده کاتیب / بیا دده کاتیب) بیان نمودند. رئیس نیروی انتظامی شهرستان ارومیه و همراهان و امام جماعات منطقه‌ی انزل از دیگر شرکت کنندگان در این مراسم بودند.
در ابتدا، آقای عبدالوهاب حبیبی از شعرای قولنجی، با خواندن شعری در توصیف فضایل پیر طریقت آذربایجان، مجلس را آغاز کردند.
در طول مراسم شاعرانی چون، شاعر خداوندگار(با قرائت شعری تحت عنوان: دئمه اؤلوب دده کاتیب / نگو مرده است دده کاتیب)، واحدی شاعر دیگر شرکت کننده نیز توصیف بعضی از شعرای جمهوری آذربایجان و ترکیه، در مورد دده کاتیب را بیان نمود. بابا علی جوانمرد شعری را با عنوان «دده کاتیب» قرائت کردند. بهرام اسدی، شاعر و ناشر کتابهای دده گفتند: زندگانی با شرف ممکن است به کسانی زیادی قسمت شود، ولی مرگ باشرف، چیزی است که هرکس شایستگی آن را ندارد، و آن پیر سخن این به این شایستگی دست یافت. آقای اسدی همچنین اعلام کردند: شعرهای زیادی خطاب به دده کاتیب سروده شده است، و قرار است این شعرها در یک مجموعه منتشر شوند.)

http://www.rs272.com

http://tabrizfizuli.blogfa.com/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( یکشنبه 88/2/27 :: ساعت 6:38 صبح )

»» صمد بهرنگی نویسنده شهیر آذربایجانی

صمد بهرنگی نویسنده شهیر آذربایجانی

صمد بهرنگی بسال 1939 در محله چرنداب تبریز چشمم بجهان گشود . پدر او عزت و مادرش سارا نام داشتند .صمد دارای دو برادر و سه خواهر بود . صمد بعد از پشت سرگذاشتن تحصیلات ابتدائی در دبیرستان تربیت و دانشسرای عالی تحصیلاتش را ادامه داد . روشنفکر فقید آذربایجان جنوبی بعد از فارغ التحصیلی در شهرهای همانند ممقان ،گوگان و روستاهای آذربایجان جنوبی به تدریس پرداخته و تا پایان عمر کوتاه ولی مفیدش به آموزگاری پرداخت . صمد بهرنگی در خلال آموزگاری از طرفی دیگر به تحصیل شبانه در رشته زبان و ادبیات انگلیسی دانشکده ادبیات تبریز پرداخت. صمد علاوه بر آموزگاری و راهنمائی کودکان روستائی آذربایجان جنوبی برای آنها داستانهای فوق العاده ای نیز بقلم گرفت . صمد ضمن ارزیابی و بررسی ادبیات مردمی آذربایجان قصه هائی که از سینه به سینه نقل شده اند را جمع آوری نموده و آنها را دوباره بزبانهای ترکی و فارسی بقام گرفت .او علاوه بر این مهمترین فعالیتش ، در مورد فولکلور آذربایجان و نظام آموزشی و تربیتی ایران نیز نوشته هائی قید کرد .در این راستا صمد جنبه های لنگ نظام آموزشی ایران را بررسی نموده و در مورد راه چاره برای آن به کند و کاو پرداخت . بهرنگی در روزنامه های مهم آندوران نوشته های خود را تحت عناوین و القابی همانند قرنقوش، چنگیز، بابک، بهرنگ، آدی باتمیش ، داریئش، نواب مراغه ای و آدم بچاپ میرسانید .گرچه او بعدها هفته نامه ای بنام آدینه منتشر ساخت ولی این نشریه در فضای مختنق آندوران دیری نپائید. صمد بهرنگی در اوت سال 1968 در رودخانه مرزی ارس و بشکلی اسرارانگیز غرق شده و درگذشت .

در میان آثار مشخص صمد بهرنگی میتوان نمونه های موجود را در دو گروه مورد ارزیابی انجام داد . بدینترتیب که :

آثاری در باب بررسی ،دیدگاه و مقالات : در این گروه از آثار صمد بهرنگی میتوان از کند وکاو در مسائل تربیتی ایران ، فولکلور و زبان آذربایجان ، مجموعه مقالات ، کتاب افسانه های آذربایجان بهمکاری بهروز دهقانی در دو جلد و کتاب چیستانها و ضرب المثلها را نام برد .

آثاری در باب قصه ها و داستانهای مختلف : در این گروه نیز باید به آثاری همانند اولدوز و کلاغها که با الهام از زندگی فرزند ناتنی یکی از دوستانش بقلم گرفته و محبوبیت آن صمد را در راه قصه نویسی تشویق نمود اشاره نمود . این کتاب بسال 1966 در تبریز منتشر گشت .کتاب دیگر این گروه ماهی سیاه کوچولوست که در ایتالیا و چکسلواکی شایسته دریافت جایزه شناخته شد .این اثر بزرگ همچنین در نمایشگاه بین المللی نیز دو نشان افتخاری دریافت کرده است .ماهی سیاه کوچولو در سال 1968 از طرف شورای کتاب کودک در ایران نیز کتاب سال شناخته شد . سرگذشت دانه برف ، پسرک لبوفروش و کچل کفترباز نیز دیگر آثار این گروه میباشند .

یکی از مقالات بهرنگی در مورد ادبیات کودکان و مجموعه قصه های بهرنگی مشتمل بر 12 داستان تحت عنوان قصه های بهرنگ بچاپ رسیده است .در میان این داستانها میتوان به یک هلو هزار هلو و کوراوغلو اشاره ورزید .

http://www.rs272.com/

azarbaygan7.blogfa.com/8709.aspx‎

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( چهارشنبه 87/12/28 :: ساعت 10:33 عصر )

»» حسن رشدیه فرزند آگاه آذربایجانی پدر تعلیم وتربیت نوین در ایران

حسن رشدیه فرزند آگاه آذربایجانی پدر تعلیم وتربیت نوین در ایران

انتخاب : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه

حسن رشدیه فرزند ملا مهدی تبریزی که تحصیلات را در مکتب خانه های قدیم آموخت در 22 سالگی پیشنماز یکی از مساجد تبریز شد. میرزا حسن رشدیه چون در خانواده روحانی بزرگ شده و در مکتب خانه درس خوانده بود و از آن رنج می برد برای ادامه تحصیلات به بیروت رفت و تحت نظر معلمین فرانسوی قرار گرفت و بعد به استانبول و ایروان رفت و در آنجا مدرسه ای دایر کرد و سپس به ایران آمد و اولین مدرسه را به سبک نوین در تبریز تاًسیس نمود. ولی چند بار آخوندها علیه او فتوا دادند و مدرسه اش را غارت کردند. به مشهد گریخت ولی باز به تبریز مراجعت کرد. رشدیه با حمایت مظفرالدین شاه و امین الدوله توانست در تهران مدرسه تاًسیس کند ولی باز هم از فشار قشریون در امان نماند و در حرم حضرت معصومه در قم متحصن شد. میرزاحسن رشدیه پدر تعلیم و تربیت نوین ایران لقب یافت و تعداد زیادی شاگرد تربیت کرد و کتابهای درسی زیادی با الفبای نوین از او به یادگار ماند و در سال 1323 در قم درگذشت. خانواده رشدیه از خدمتگذاران صدیق فرهنگ ایران شناخته شده اند.

http://adlim.blogspot.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( شنبه 87/12/17 :: ساعت 10:44 عصر )

»» قالا داغینا سلام(قسمت اول )

قالا داغینا سلام(قسمت اول )

نوشته: میرنصرت الله بهادری پرستار مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

ویراستار : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

خوانندگان گرامی اشعار ترکی که در حال خواندن آن می باشید اثر آقای میر نصرت الله بهادری از پرستاران خوب و دلسوز آذربایجانی و اهل تبریز بوده و مدتهاست که ساکن شهرستان اورمیه مرکز همیشه آذربایجان غربی میباشد .این شاعر توانمند آذربایجانی در زمان نوجوانی و جوانی در محضر استاد همیشه جاوید آذربایجان استاد شادروان حسین شهریار شاگردی نموده و دارای آثار فراوانی میباشد که در فرصتهای باقی در خدمت هموطنان ایرانی داخل و خارج کشور قرار خواهد گرفت این ابیات تا به حال در هیچ مجله یا رسانه ای چاپ نشده است بسیار خرسند خواهم شد در صورت استفاده و بهره مندی از آنها حتما نام استاد میرنصرت الله بهادری نیز ذکر شود .با سپاس دکتر رحمت سخنی اورمیه 18/11/87

قالا داغی قارلی داغلار آشگینان

نامردلری تفنگ نن ساش گینان

دشمنلری نامردلره قاتگینان

قوی دئییلسین سنین آدین دیللرده

افتخاری بیزه چوخدی هر ئیرده

تالا داغی قوزولارین آجالیب

قویونلارین آریخلیوب قوجالیب

چوپانلارین ناخوشلیوب سارالیب

فلک بیزی بو دنیادا آتیبدی

زمانه نین چرخی دونوب یاتیبدی

حیدربابا شهریارین اثری

شعرلرینین واردی چوخلی ثمری

دشمنلرین سیناجاقدی کمری

شهریار بیر آدلی سانلی کیشیدی

آذربایجان خطه سینده بیریدی

قالا داغی یکان بیزه وطن دی

آذربایجان ملتی محترم دی

تبریز اوزی آذربایجان دییندی

من قربانام آذربایجان ائلینه

شهریارین اصل ترکی دیلینه

قالا داغی شهریارا جان دییک

قویونی قوزونی اونا قربان دییک

شهریارین آدینی اصلان دییک

اوبیر نامی شاعردی دنیادا

شعرلری چوخ جالِبدی دنیادا

WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق: » دکتر رحمت سخنی ( جمعه 87/11/18 :: ساعت 9:14 عصر )

»» دکتر رحمان دادمان شمع جاوید آذربایجان

دکتر رحمان دادمان شمع جاوید آذربایجان

رحمان دادمان در سال 1335 در شهر اردبیل دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در همان شهر و تحصیلات متوسطه را در رشته ریاضی در دبیرستان هدف تهران به انجام رساند. وی در سال 1353 وارد دانشگاه تهران شد و در سال 1365 در رشته مهندسی عمران از این دانشگاه در مقطع کارشناسی ارشد فارغ‌التحصیل شد.

پیش از انقلاب فعالان جنبش اسلامی در انجمن‌های اسلامی دانشگاه تهران بود و نقش بسیار گسترده‌ای در قیام مردم تبریز علیه رژیم شاه داشت. وی پس از پیروزی انقلاب هم به همراهی دانشجویان مسلمان و پیرو خط امام (ره) در تسخیر لانه جاسوسی و برپایی انقلاب دوم نقش فعالی ایفا نمود.

پس از حمله نظامیان آمریکا به طبس، وی همراه عده‌ای از گروگان‌های آمریکایی عازم شهر تبریز شد. سپس به پیشنهاد حضرت آیت الله مدنی به فرماندهی سپاه آذربایجان شرقی منصوب گردید. با شروع جنگ تحمیلی مشارکت فعالی در همه عرصه‌های دفاع مقدس داشت، سپس تا پایان جنگ در سمتهای مسئول ستاد عملیاتی سپاه پاسداران، جانشین معاونت کل لجستیک و تدارکات سپاه و قائم‌مقام عضو هئیت امنای جهاد سازندگی و معاون آموزش جهاد به خدمت پرداخت با فرمان حضرت امام(ره) مبنی بر الحاق شیلات ج.ا. به وزارت جهاد به عنوان اولین مدیرعامل شرکت شیلات ج.ا. منصوب گردید. با رحلت حضرت امام (ره) همانند بسیاری از دوستان و همرزمان خویش به ستاد برگزاری مراسمهای ارتحال امام (ره) پیوست و به صورت شبانه‌روزی به کار و تلاش پرداخت تا شاید به این طریق بتواند ذره‌ای از درد جانکاه خویش را در غم از دست دادن آن پیر فرزانه التیام بخشد.

پس از ارتحال امام(ره) در راستای عمل کردن به وصیتنامه امام خمینی(ره) مبنی بر تحصیل جوانان حزب‌اللهی و حضور آنها در فضای دانشگاه‌ها مشغول ادامه تحصیل شد. دکتر دادمان سپس برای تحصیل در رشته دکترای راه و ساختمان به انگلستان رفته و موفق به دریافت درجه دکترا از دانشگاه منچستر این کشور گردید.

ایشان طی سالهای گذشته در سمت‌های مختلفی به انجام وظیفه در نظام مقدس جمهوری اسلامی پرداخته است از جمله در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پستهای فرمانده سپاه آذربایجان شرقی، مسئول ستاد عملیاتی سپاه، معاون هماهنگ کننده واحد تدارکات کل سپاه و جانشین معاون لجستیکی در وزارت سپاه ، در وزارت جهاد سازندگی در پستهای مسئول واحد آموزش جهاد، قائم مقامی و عضویت درشورای مرکزی و مسئول هماهنگی واحدها و کمیته‌های جهاد و همچنین مدتی نیز به عنوان مدیرعامل شرکت شیلات جمهوری اسلامی ایران در این وزارتخانه فعالیت کرده است.

آقای دکتر دادمان حضور فعالی در مجامع فرهنگی داشته و مقاله وی در کنفرانسهای بین‌المللی منتشر گردیده وی همچنین علاوه بر تدریس در دانشکده فنی دانشگاه تهران مدتی نیر در سمت معاون امور پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک مشغول به کار بوده است. از ایشان چهار فرزند به یادگار مانده است.

شهید دادمان در 27 اردیبهشت سال 1380 در حالی که جهت انجام ماموریت اداری خویش و بازدید از پروژه‌های وزارت راه و ترابری دراستان گلستان عازم این استان بود در سانحه سقوط هواپیمای یاک 40 همراه تعدادی دیگر از همراهان خویش به ملکوت اعلی پیوست.

هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم آقا رحمان این طور از دنیا برود، خوشا به سعادتش، "عاش سعید او مات سعیدا" (خاطرات حیدر زندیه)

زندیه از یاران دیرین شهید دادمان است. وی که از سالهای اولیه‌ی انقلاب با شهید دادمان یار بوده است. خاطرات بسیاری از وی در ذهن‌ دارد. زندیه از آقا رحمان می‌گوید: « متاسفانه ما ایرانی‌ها رسم بدی داریم و آن این است که همیشه وقتی افراد برزگ از دنیا می‌روند شروع به شناسایی درباره رفتار، خصوصیت و ویژگی‌های آنها می‌کنیم، وقتی این مردان بزرگ در قید حیات هستند، آنطور که شایسته‌ی آنهاست، به آنها توجه نمی‌کنیم و گاهی حتی به آنها ظلم هم می‌کنیم.»

وی با تقسیم بندی مراحل مختلف زندگی شهید دادمان و دسته‌بندی ویژگی‌های اخلاقی و خصوصیات شهید به ذکر خاطراتی از آن مقاطع می‌پردازد و می‌گوید:« آقا رحمان بسیار شجاع و با شهامت بود.» سالهای 56 یا 57 بود که رو به روی دانشگاه تهران تظاهراتی برگزار شده بود، یادم هست که آقا رحمان روی شانه‌های یکی از هم رزمانش با حرارت علیه رژیم شاه شعار می‌داد.

سالهای 62-63 در مراسم حج یک راهپیمایی در مکه ترتیب دادیم. در مسیر سنگ زدن به شیطان خیلی‌ها با علاقه شعار نمی‌دادند؛ اما آقا رحمان با این که مسئولیت مهمی بر عهده داشت و باید طوری رفتار می‌کرد که مورد شناسایی قرار نگیرد، با حرارت شعار می‌داد به طوری که جمع با ایشان همراهی کرد و تظاهرات تبدیل به یک راهپیمایی بسیار موثر و پرشکوه شد.»

« در حج خونین سال 66 در اجتماع مردم درحالی که پلیس ضد شورش و نیروهای خشمگین سعودی حضور داشتند، با شهامت مردم را توجیه می‌کرد و به آنها روحیه می‌داد.» زندیه از علاقه‌ی شدید آقا رحمان به رزمندگان اسلام می‌گوید و ادامه می‌دهد:« آقا رحمان علاقه‌ی خاصی به رزمندگان داشت و در مراسم حج تمام تلاشش این بود که نیروهای بعثه را از میان رزمندگان انتخاب کند و جالب است که بدانید شهید دستواره ، حاج عباس ورامینی، مجید رمضان و بسیاری دیگراز بزرگان لشگر 27 با آقا رحمان همکاری کردند. آقا رحمان همیشه بسیجی بود. یادم هست زمانی که مدیر عامل شیلات بود، در موسم هفته‌ی بسیج و عملیات‌ها که می‌شد، لباس بسیجی می‌پوشید زمان اعلام قطعنامه شاهد بودم که چگونه اشک می‌ریخت.»

یار دیرین شهید رحمان دادمان می‌گوید: «آقا رحمان روح لطیفی داشت، علی‌رغم چهره‌ی ایشان که جدی و خشن به نظر می‌رسید، بسیار لطیف و مهربان بود. وقتی کاری را که به افراد محول می‌کرد انجام می‌شد مثل یک آدم معمولی و زیردست می‌آمد دلجویی و تشکر می‌کرد. اگر این وجه شخصیت آقا رحمان را کسی درک کرده باشد امروز بیشتر می‌سوزد.

زندیه ادامه می‌دهد: «عجیب عشق به ائمه داشت. در مراسم حج زمانی که دعای کمیل برپا می‌کردیم ایشان همواره در رفت و آمد بود. همانطور که راه می‌رفت و وظیفه‌اش را انجام می‌داد، گریه می‌کرد و اشک می‌ریخت. یادم هست یکبار بعد از آن که دعای کمیل تمام شد، آقا رحمان گفت: حیدر،‌ برویم دعا بخوانیم. من که خسته بودم گفتم: خسته شدیم، آقا رحمان در جواب گفت: دعایی که خودمان پشت بقیع بخوانیم لطف دیگری دارد.

http://www.tebyan.net