صمد بهرنگی نویسنده شهیر آذربایجانی

 

 

صمد بهرنگی بسال 1939 در محله چرنداب تبریز چشمم بجهان گشود . پدر او عزت و مادرش سارا نام داشتند .صمد دارای دو برادر و سه خواهر بود . صمد بعد از پشت سرگذاشتن تحصیلات ابتدائی در دبیرستان تربیت و دانشسرای عالی تحصیلاتش را ادامه داد . روشنفکر فقید آذربایجان جنوبی بعد از فارغ التحصیلی در شهرهای همانند ممقان ،گوگان و روستاهای آذربایجان جنوبی به تدریس پرداخته و تا پایان عمر کوتاه ولی مفیدش به آموزگاری پرداخت .  صمد بهرنگی در خلال آموزگاری از طرفی دیگر به تحصیل شبانه   در رشته زبان و ادبیات انگلیسی دانشکده ادبیات تبریز پرداخت. صمد علاوه بر آموزگاری و راهنمائی کودکان روستائی آذربایجان جنوبی برای آنها داستانهای فوق العاده ای نیز بقلم گرفت .  صمد ضمن ارزیابی و بررسی ادبیات مردمی آذربایجان قصه هائی که از سینه به سینه نقل شده اند را جمع آوری نموده و آنها را دوباره بزبانهای ترکی و فارسی بقام گرفت .او علاوه بر این مهمترین فعالیتش ، در مورد فولکلور آذربایجان و نظام آموزشی و تربیتی ایران نیز نوشته هائی قید کرد .در این راستا صمد جنبه های لنگ نظام آموزشی ایران را بررسی نموده و در مورد راه چاره برای آن به کند و کاو پرداخت . بهرنگی در روزنامه های مهم آندوران نوشته های خود را تحت عناوین و القابی  همانند قرنقوش، چنگیز، بابک، بهرنگ، آدی باتمیش ، داریئش، نواب مراغه ای و آدم بچاپ میرسانید .گرچه او بعدها هفته نامه ای بنام آدینه منتشر ساخت ولی این نشریه در فضای مختنق آندوران دیری نپائید. صمد بهرنگی در اوت سال 1968 در رودخانه مرزی ارس و بشکلی اسرارانگیز غرق شده و درگذشت .

در میان آثار مشخص صمد بهرنگی میتوان نمونه های موجود را در دو گروه مورد ارزیابی انجام داد . بدینترتیب که :

• آثاری در باب بررسی ،دیدگاه و مقالات : در این گروه از آثار صمد بهرنگی میتوان از کند وکاو در مسائل تربیتی ایران ، فولکلور و زبان آذربایجان ، مجموعه مقالات ، کتاب افسانه های آذربایجان بهمکاری بهروز دهقانی  در دو جلد و کتاب چیستانها و ضرب المثلها را نام برد .
• آثاری در باب قصه ها و داستانهای مختلف : در این گروه نیز باید به آثاری همانند اولدوز و کلاغها که با الهام از زندگی فرزند ناتنی یکی از دوستانش بقلم گرفته و محبوبیت آن صمد را در راه قصه نویسی تشویق نمود اشاره نمود . این کتاب بسال 1966 در تبریز منتشر گشت .کتاب دیگر این گروه ماهی سیاه کوچولوست که در ایتالیا و چکسلواکی شایسته دریافت جایزه شناخته شد .این اثر بزرگ همچنین در نمایشگاه بین المللی نیز دو نشان افتخاری دریافت کرده است .ماهی سیاه کوچولو در سال 1968 از طرف شورای کتاب کودک در ایران نیز کتاب سال شناخته شد . سرگذشت دانه برف ، پسرک لبوفروش  و کچل کفترباز نیز دیگر آثار این گروه میباشند .

یکی از مقالات بهرنگی در مورد ادبیات کودکان و مجموعه قصه های بهرنگی مشتمل بر 12 داستان  تحت عنوان قصه های بهرنگ بچاپ رسیده است .در میان این داستانها میتوان به یک هلو هزار هلو و کوراوغلو اشاره ورزید .

http://www.rs272.com/

azarbaygan7.blogfa.com/8709.aspx‎

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI